Σχεδόν όλα τα παιδιά περιστασιακά έχουν κάποιον εφιάλτη που τους χαλάει τον ύπνο. Οι νυχτερινοί εφιάλτες δεν είναι ανησυχητικό φαινόμενο.

Τα παιδιά απλά χρειάζονται τον γονέα να τους καθησυχάσει ώστε να μπορέσουν να συνεχίσουν τον ύπνο τους.

Οι γονείς αγχώνονται ιδιαίτερα με τους εφιάλτες των παιδιών τους γιατί ο ύπνος παίζει σημαντικό ρόλο για την ανάπτυξη και ωρίμανση του παιδιού. Φροντίστε να διατηρείτε μια χαλαρωτική ρουτίνα ύπνου που ταιριάζει σε εσάς και στην καθημερινότητά σας ώστε το παιδί όταν πηγαίνει για ύπνο να αισθάνεται ηρεμία και ασφάλεια.

Τι είναι οι εφιάλτες;

Οι εφιάλτες είναι τρομακτικά όνειρα, που συμβαίνουν κατά κανόνα στο δεύτερο μισό της νύχτας. Το παιδί που βλέπει εφιάλτη ξυπνά αναστατωμένο, με πλήρη συνείδηση. Συνήθως μπορεί να διηγηθεί το όνειρο, συχνά όμως δεν μπορεί να ξεχωρίσει αν αυτό που περιγράφει είναι πραγματικό ή όχι. Συνήθως το θυμάται και μιλά γι’ αυτό και κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Οι εφιάλτες αν και μπορεί να ξεκινήσουν από τη νηπιακή ηλικία, παρατηρούνται συχνότερα σε παιδιά μεταξύ 3 έως 6 ετών. Υπολογίζεται ότι σχεδόν τα μισά παιδιά κάποια στιγμή στη ζωή τους θα έχουν έντονους εφιάλτες, που θα διαταράσσουν τόσο το δικό τους ύπνο όσο και τον ύπνο της οικογένειας.

Ανάλογα με την ηλικία, οι εφιάλτες είναι διαφορετικοί. Για παράδειγμα, τα νήπια μπορεί να έχουν εφιάλτες ότι αποχωρίζονται από τους γονείς τους, τα μικρά παιδιά για το θάνατο, ότι χάνονται κάπου ή άλλους πραγματικούς κινδύνους, μεγαλύτερα παιδιά μπορεί να έχουν εφιάλτες από κάτι που είδαν στην τηλεόραση ή το διαδίκτυο.

Τις περισσότερες φορές μετά από έναν εφιάλτη το παιδί είναι πολύ αναστατωμένο, δυσκολεύεται να ξανακοιμηθεί και αναζητά παρηγοριά στους γονείς,  με τους οποίους θέλει να κοιμηθεί μαζί.

Πώς μπορώ να βοηθήσω το παιδί μου να συνέλθει από τον εφιάλτη;

Για ένα παιδί που ξυπνάει από εφιάλτη το πιο σημαντικό είναι η ήρεμη παρουσία του γονιού.

Ο γονιός θα πρέπει να το αγκαλιάσει, να το διαβεβαιώσει ότι ήταν μόνο ένα όνειρο και επομένως ότι δεν μπορεί να το βλάψει. Επίσης ο γονιός μπορεί να του υπενθυμίσει ότι όλοι βλέπουν όνειρα και μερικές φορές φοβούνται.

Στη συνέχεια πρέπει να το βοηθήσει ήρεμα να ξανακοιμηθεί και την επόμενη μέρα με υπομονή να ξανασυζητήσει το όνειρο ή να ακόμη και ζητήσει από το παιδί να το ζωγραφίσει.

Η συζήτηση με το φως της μέρας κάνει τους φόβους να μειώνονται και τους εφιάλτες να εξαφανίζονται!

Το παιδί μου βλέπει συχνά εφιάλτες. Τι πρέπει να κάνω;

Κανείς δε μπορεί να αποτρέψει όλους τους εφιάλτες. Το σημαντικό είναι να προσπαθήσετε  να διασφαλίσετε όσο γίνεται μια καλή ποιότητα ύπνου, ώστε το παιδί να βλέπει περισσότερα όνειρα γλυκά και όχι τρομακτικά.

Για να γίνει αυτό μπορείτε να ακολουθήσετε μια σειρά από βήματα και πρακτικές, ώστε όταν το παιδί πηγαίνει για ύπνο να αισθάνεται ασφάλεια, ηρεμία και να είναι άνετο στο κρεβάτι του.

• Δημιουργήστε μια ρουτίνα ύπνου που θα επαναλαμβάνεται κάθε βράδυ. Αποφύγετε το έντονο παιχνίδι και διαλέξτε να το κοιμίσετε με μια αγκαλιά, ένα παραμύθι, μια χαλαρωτική μουσική ή ακόμη και με μια σύντομη κουβέντα για τα ευχάριστα γεγονότα της ημέρας.
• Διατηρήστε μια σταθερή ώρα ύπνου  και φροντίστε το παιδί να κοιμάται επαρκείς ώρες ανάλογα με την ηλικία του.
• Δημιουργήστε ένα ευχάριστο και χαλαρωτικό περιβάλλον ύπνου. Το κρεβάτι θα πρέπει να είναι ένα άνετο και ήρεμο μέρος. Θα βοηθούσε ένα λούτρινο ζωάκι που θα το συντροφεύει, ένα αναμμένο φωτάκι που θα διώχνει το σκοτάδι,  μια ονειροπαγίδα, που θα παγιδεύει τα άσχημα όνειρα ή ότι άλλο μπορεί να επιστρατεύσει η φαντασία σας.
• Αποφύγετε την τηλεόραση πριν τον ύπνο, ειδικά τρομαχτικές ταινίες, ιστορίες ή μουσική που μπορεί να τους ανησυχήσει.
• Μιλήστε στα παιδιά για τους εφιάλτες έτσι ώστε να καταλάβουν ότι δεν είναι αληθινοί και δεν μπορούν να τα βλάψουν.
• Τέλος, προσπαθήστε παρά την κούρασή σας, να μην παίρνετε το παιδί στο κρεβάτι σας. Αφήστε το στο δικό του και μείνετε δίπλα του. Έτσι, θα του δώσετε την ευκαιρία να αισθανθεί ασφαλές και να ξεπεράσει τους φόβους του στο δικό του κρεβάτι.

Πότε σταματούν οι εφιάλτες;

Οι εφιάλτες γενικά υποχωρούν από μόνοι τους. Στις περισσότερες περιπτώσεις σχετίζονται με στρεσογόνες καταστάσεις, όπως μετακόμιση, αλλαγή σχολείου, γέννηση αδερφού, εντάσεις στο οικογενειακό περιβάλλον και χρειάζονται λίγο χρόνο.

Άλλοτε οι εφιάλτες μπορεί να είναι αντίδραση  σε τρομακτικές εικόνες ενός παραμυθιού ή της τηλεόρασης ή ακόμη να οφείλονται σε έλλειψη ύπνου και χρειάζεται αλλαγή στις συνήθειες του παιδιού.

Είναι σκόπιμο να συμβουλευτείτε τον παιδίατρό σας αν οι εφιάλτες συμβαίνουν τόσο συχνά που δεν επιτρέπουν στο παιδί να έχει μια καλή ποιότητα ύπνου ή αν συνδυάζονται και με άλλες συναισθηματικές διαταραχές.

Αν θέλετε να ενημερωθείτε για τον νυχτερινό τρόμο στα παιδιά διαβάστε Νυχτερινός τρόμος: Μια από τις πιο διαδεδομένες παιδικές διαταραχές ύπνου